Bugünkü dersimizde ‘кото́рый’ [katórıy] İlgi Zamiri üzerinde duracağız. Bu Zamir yardımıyla birleşik cümleleri, daha doğrusu bir isim ile ilgili açıklama cümlecik kurabiliriz. Türkçe’ye bu Rusça İlgi Zamiri, açıklama cümleciklerinin başında kullanılan ‘ki o’ ifadesi şeklinde tercüme edilir:
Человек, кото́рый катается на лыжах – Adam, ki o kayak yapıyor (=Kayak yapan adam).
I.
‘Кото́рый’ Zamiri, cins ve sayısına göre değişir. Lütfen, aşağıdaki tabloya bakın:
Eril | Dişil | Nötr | Çoğul |
кото́рый[katórıy] | кото́рая[katórıya] | кото́рое[katórayi] | кото́рые[katórıyı] |
Cümlede ‘кото́рый’ Zamiri’nin şeklini, ilgili ismin cins ve sayısına göre seçiyoruz. Aşağıdaki zincirlere bakın. Dikkat! Rusça’da ‘кото́рый’ Zamiri’nden önce her zaman virgül yazılır, çünkü bu, açıklama cümleciğin başıdır. Ayrıca, ‘кото́рый’ Zamiri’nden sonra gelen fiil, Etken ve Edilgen olarak ve herhangi bir zaman (Şimdiki, Geçmiş ve Gelecek) şeklinde kullanılabilir.
1.
Э́то актёр = он (Eril Cins) = кото́рый…
Э́то актёр, кото́рый игра́ет в сериа́ле (Şimdiki Zaman). – Bu aktör, ki dizide oynuyor (Bu, dizide oynayan aktör).
2.
Вот маши́на = она (Dişil Cins) = кото́рая…
Вот маши́на, кото́рая стоя́ла пе́ред на́шим до́мом (Geçmiş Zaman). – İşte araba, ki evimizin önünde duruyordu (İşte evimizin önünde duran araba).
3.
Вот кафе́ = оно́ (Nötr Cins) = кото́рое…
Вот кафе́, кото́рое откры́лось на про́шлой неде́ле (Geçmiş Zaman). – İşte kafe, ki o geçen hafta açıldı (İşte geçen hafta açılan kafe).
4.
Вот студе́нты = они́ (Çoğul) = кото́рые…
Вот студе́нты, кото́рые за́втра прие́дут в Москву́. – Bunlar öğrenci, ki onlar yarın Moskova’ya gelecek (Bunlar, yarın Moskova’ya gelecek öğrenciler).
II.
‘Кото́рый’ Zamiri, ilgili ismin haline göre değişmez. Lütfen, aşağıdaki tabloya bakın:
Yalın Hal | Ко мне прие́халприя́тель, | кото́рыйживёт в Стамбу́ле. | Bana İstanbul’da oturan arkadaşım geldi. |
-In Hali | Я останови́лсяу прия́теля, | кото́рыйживёт в Стамбу́ле. | Ben, İstanbul’da oturan arkadaşımda kaldım. |
-E Hali | Я е́ду к прия́телю, | кото́рыйживёт в Стамбу́ле. | Ben, İstanbul’da oturan arkadaşıma gidiyorum. |
-I Hali | Я давно́ не ви́делприя́теля, | кото́рыйживёт в Стамбу́ле. | Uzun zamandır İstanbul’da oturan arkadaşımı görmedim. |
İle Hali | Я встре́тился с прия́телем, | кото́рыйживёт в Стамбу́ле. | Ben, İstanbul’da oturan arkadaşımla buluştum. |
-DE Hali | Я рассказа́л тебе о прия́теле, | кото́рыйживёт в Стамбу́ле. | Ben sana İstanbul’da oturan arkadaşımı anlattım. |
Daha sonraki derslerimizde ‘кото́рый’ Zamiri’nin kendi cümleciği içerisinde farklı hallere göre değişeceğini göreceğiz.
Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle... www.parusegitim.com
Kaynak: Rusya'nın Sesi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder